(c) Guido van de Wiel
woensdag 23 december 2009
Oog in oog met 2010 (spontaan oudejaarsgedicht)
Dag lieve, fijne, trotse leeuwin,
Tien jaar geleden ging je een nieuwe eeuw in
Nu een nieuw decennium
Kijk daar heb je ‘m.
Zo meteen volgt er nog een jaar,
Dan een maand, een dag, hooguit een uur,
Steeds meer van mindere duur.
Jij verslindt de tijd met huid en haar
En de hinderende tijd verslindt ’r,
Een minuut nog, hooguit een seconde
Zonde van de tijd, een tijd van zonde
Het wordt steeds meer minder.
(c) Guido van de Wiel
Tien jaar geleden ging je een nieuwe eeuw in
Nu een nieuw decennium
Kijk daar heb je ‘m.
Zo meteen volgt er nog een jaar,
Dan een maand, een dag, hooguit een uur,
Steeds meer van mindere duur.
Jij verslindt de tijd met huid en haar
En de hinderende tijd verslindt ’r,
Een minuut nog, hooguit een seconde
Zonde van de tijd, een tijd van zonde
Het wordt steeds meer minder.
(c) Guido van de Wiel
zaterdag 5 december 2009
woensdag 4 november 2009
Grappige disclaimer die ik tegenkwam op een website
"Disclaimer (read carefully): No animals were killed, injured or harmed in any way during the making of this website (except for the ones I ate). No animals were allowed to use this website until it was tested on and proven safe for humans. This site is provided "as is", no other warranty expressed or implied. Warranty void when defective. Subject to change without notice. For amusement only. Do not try this at home. Some assembly required. Contents may settle during shipment. Do not remove back panel. Choking hazard: small children may choke in single-pixel pictures. View only as directed. Do not ingest or inhale. Do not view while operating a motor vehicle or heavy machinery. Objects on pictures may appear smaller than they are. All models are over 0 years of age. "
(c) Guido van de Wiel
(c) Guido van de Wiel
maandag 28 september 2009
Interview met Guido van de Wiel in literair blad DW B
Via onderstaande link is er een interview te lezen, zoals gepubliceerd in DW B.
http://www.dwb.be/content/%E2%80%98bij-perec-literatuur-altijd-spelen-en-helen%E2%80%99-een-gesprek-met-guido-van-de-wiel-de-nederland
Met dank aan Hans Cottyn en Dirk Leyman, alias De Papieren Man.
(c) Guido van de Wiel
http://www.dwb.be/content/%E2%80%98bij-perec-literatuur-altijd-spelen-en-helen%E2%80%99-een-gesprek-met-guido-van-de-wiel-de-nederland
Met dank aan Hans Cottyn en Dirk Leyman, alias De Papieren Man.
(c) Guido van de Wiel
donderdag 17 september 2009
Populair omdat het niet werkt
Ik kwam een aardige column tegen van Coert Visser:
Intuïtief zou je denken dat als iets werkt het zich snel zou verspreiden en als het niet werkt dat het zich niet snel zou verspreiden, toch? Het volgende argument kun je dan ook regelmatig horen: “Als X niet werkt, zoals jij zegt, hoe verklaar je dan dat zo veel mensen het gebruiken?” Het argument is zo aansprekend omdat het goed lijkt te passen bij evolutionaire principes. Evolutie zegt immers dat varianten die meer aangepast zijn meer zullen gaan voorkomen terwijl varianten die minder goed aangepast zijn minder vaak voor zullen gaan komen. En betekent het feit dat iets werkt niet dat het goed aangepast is? Nou, dan zou een aanpak die werkt zich makkelijker moeten verspreiden dan een aanpak die niet werkt. Waar of niet? Nou, niet precies. De werkelijkheid heeft soms tegenintuïtieve kenmerken. Mark Tanaka, een mathematisch bioloog uit Sydney deed een study die verklaart waarom ineffectieve medische behandelingen blijven bestaand terwijl er betere en bewezen effectieve methoden tegenover staan. Hij kwam erachter dat ineffectieve behandelingen zich sneller kunnen verspreiden dan bewezen behandelmethoden. De verklaring van deze tegenintuïtieve bevinding is dat mensen behandelingen kiezen door te observeren wat anderen doen en dat na te volgen. Of die behandeling effectief is of niet speelt nauwelijks een rol in de keuze. Dit mechanisme schept een onverwacht voordeel voor ineffectieve behandelingen. Het feit dat ineffectieve behandeling niet werken betekent dat ja vaker wordt geconfronteerd met mensen die ze gebruiken. Effectieve behandeling nemen het probleem immers snel weg en daarmee de noodzaak om ze te gebruiken. Dit betekent dat er meer mensen overblijven om te observeren die ineffectieve behandelingen volgen dan effectieve behandelingen wat er toe leidt dat meer mensen deze leuzes voor ineffectieve behandelingen zullen kopiëren. Dit betekent dat de ineffectiviteit van een behandeling een belangrijke reden voor haar populariteit kan zijn.
Lees meer: Quack remedies spread by virtue of being useless
(Overgenomen van Coert Visser)
(c) Guido van de Wiel
Intuïtief zou je denken dat als iets werkt het zich snel zou verspreiden en als het niet werkt dat het zich niet snel zou verspreiden, toch? Het volgende argument kun je dan ook regelmatig horen: “Als X niet werkt, zoals jij zegt, hoe verklaar je dan dat zo veel mensen het gebruiken?” Het argument is zo aansprekend omdat het goed lijkt te passen bij evolutionaire principes. Evolutie zegt immers dat varianten die meer aangepast zijn meer zullen gaan voorkomen terwijl varianten die minder goed aangepast zijn minder vaak voor zullen gaan komen. En betekent het feit dat iets werkt niet dat het goed aangepast is? Nou, dan zou een aanpak die werkt zich makkelijker moeten verspreiden dan een aanpak die niet werkt. Waar of niet? Nou, niet precies. De werkelijkheid heeft soms tegenintuïtieve kenmerken. Mark Tanaka, een mathematisch bioloog uit Sydney deed een study die verklaart waarom ineffectieve medische behandelingen blijven bestaand terwijl er betere en bewezen effectieve methoden tegenover staan. Hij kwam erachter dat ineffectieve behandelingen zich sneller kunnen verspreiden dan bewezen behandelmethoden. De verklaring van deze tegenintuïtieve bevinding is dat mensen behandelingen kiezen door te observeren wat anderen doen en dat na te volgen. Of die behandeling effectief is of niet speelt nauwelijks een rol in de keuze. Dit mechanisme schept een onverwacht voordeel voor ineffectieve behandelingen. Het feit dat ineffectieve behandeling niet werken betekent dat ja vaker wordt geconfronteerd met mensen die ze gebruiken. Effectieve behandeling nemen het probleem immers snel weg en daarmee de noodzaak om ze te gebruiken. Dit betekent dat er meer mensen overblijven om te observeren die ineffectieve behandelingen volgen dan effectieve behandelingen wat er toe leidt dat meer mensen deze leuzes voor ineffectieve behandelingen zullen kopiëren. Dit betekent dat de ineffectiviteit van een behandeling een belangrijke reden voor haar populariteit kan zijn.
Lees meer: Quack remedies spread by virtue of being useless
(Overgenomen van Coert Visser)
(c) Guido van de Wiel
maandag 14 september 2009
Gerrit Komrij en Guido van de Wiel bij SLAU
Maandag 21 september in café Van Wegen
Maandag 21 september opent SLAU (Stichting Literaire Activiteiten Utrecht) een nieuw seizoen van Woorden bij Van Wegen. Deze aflevering is met optredens van onder andere Gerrit Komrij en Guido van de Wiel. Ook Chrétien Breukers geeft acte de présence. Klik hier voor meer informatie.
Café Van Wegen, Lange Koestraat 15, Utrecht – toegang gratis – aanvang 20.00 uur
(c) Guido van de Wiel
Maandag 21 september opent SLAU (Stichting Literaire Activiteiten Utrecht) een nieuw seizoen van Woorden bij Van Wegen. Deze aflevering is met optredens van onder andere Gerrit Komrij en Guido van de Wiel. Ook Chrétien Breukers geeft acte de présence. Klik hier voor meer informatie.
Café Van Wegen, Lange Koestraat 15, Utrecht – toegang gratis – aanvang 20.00 uur
(c) Guido van de Wiel
donderdag 28 mei 2009
Pieter Steinz leest 't Manco op nrc.tv
Pieter Steinz, chef boeken van NRC Handelsblad, bespreekt op nrc.tv "één van de spectaculairste romans uit de wereldgeschiedenis", zoals hij zelf beweert.
Zie de internet-tv-uitzending hieronder:
http://tv.nrc.nl/video/leest/article1333790.ece/Georges_Perec
(c) Guido van de Wiel
Zie de internet-tv-uitzending hieronder:
http://tv.nrc.nl/video/leest/article1333790.ece/Georges_Perec
(c) Guido van de Wiel
vrijdag 22 mei 2009
Hugo Brandt Corstius vindt vertaling meesterlijk!
"Guido van de Wiel verdient een prijs vanwege zijn vertaling van de e-loze Franse roman ’La Disparition’ van Georges Perec, vindt Hugo Brandt Corstius, die zelf ooit aan deze schier onmogelijke klus begon."
Zo begint de recensie in Trouw over 't Manco.
Naast de palindroomtitel van het stuk 'Tooi dit, idioot, mooi dit idioom' luidt de ondertitel in Trouw: 'Georges Perecs roman zonder de letter e meesterlijk vertaald'.
Hoera. Dat zijn natuurlijk fijne woorden van de meester.
Het hele artikel is na te lezen op: http://www.trouw.nl/cultuur/boeken/article2760332.ece/Tooi_dit__idioot___mooi_dit_idioom__.html
(c) Guido van de Wiel
Zo begint de recensie in Trouw over 't Manco.
Naast de palindroomtitel van het stuk 'Tooi dit, idioot, mooi dit idioom' luidt de ondertitel in Trouw: 'Georges Perecs roman zonder de letter e meesterlijk vertaald'.
Hoera. Dat zijn natuurlijk fijne woorden van de meester.
Het hele artikel is na te lezen op: http://www.trouw.nl/cultuur/boeken/article2760332.ece/Tooi_dit__idioot___mooi_dit_idioom__.html
(c) Guido van de Wiel
woensdag 13 mei 2009
Boek van de Week in Knack
In het Belgische tijdschrift Knack is de e-loze vertaling van 't Manco Boek van de Week geworden. De recensie van Herman Jacobs is e-loos geschreven.
(c) Guido van de Wiel
dinsdag 28 april 2009
Volop media-aandacht voor vertaling zonder e
Even de belangrijkste media-aandacht en uitingen op een rij:
ARBEIDERSPERS
- Website http://www.t-manco.nl/ met twee gratis te downloaden e-books over La disparition en de vertaling;
- Prijsvraag (eerste prijs: e-book-reader!)
RADIO
- Interview KLARA programma Ramblas op 22 april 2009 vanuit studio Brussel
Terugluisteren: http://radio.klara.be/radio/programmas.php?fontsize=10&datum=090422&xml_program=KL17090422GRAM.xml
- Interview radio 1 (Nederland, NOS), NOS journaal.
Terugluisteren: http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/4/24/240409_perec.html#
- Interview Radio 6 op 25 april 2009 met Wim Brands
Terugluisteren: http://avonden.radio6.nl/2009/04/25/zaterdag-25-april/ (klik door in eerste blokje onder de grote 6 “Beluister laatste Zaterdagbijlage” tijdstip: 10u – 12-uur (= play en streepje in audioplayer halverwege het luisterbalkje plaatsen; drie blokken interview).- Interview met Radio Nederland Wereldomroep radio-uitzending donderdag 30 april jongstleden. Terug te lezen en terug te luisteren via: http://blogs.rnw.nl/klaretaal/2009/04/30/perecs-e-loze-roman-wordt-t-manco/#more-4572
- Interview bij TROS Shownieuws met Dieuwertje Blok op 2 mei jl. Terug te luisteren op:
http://radio.tros.nl/?page=detail&p=35980&type=broadcast&col=left&userPage=nieuwsshow
- Interview radio 1 (Belgie, VRT) programma Mezzo (uitgezonden op 11 mei 2009) Terugluisteren: http://www.radio1.be/programmas/mezzo/t-manco-e-loze-roman
INTERNET
- Nieuws op http://www.literairnederland.nl/
link: http://www.literairnederland.nl/2009/04/deze-week-volop-georges-perec
- Recensie op literairNederland door Rein Swart
link: http://www.literairnederland.nl/2009/04/recensie-t-manco-georges-perec/
- Aankondiging op http://www.literatuurplein.nl/
- Overgenomen aankondiging op boekbalie
Link http://www.boekbalie.nl/nieuwsdetail.jsp?nieuwsId=2125
- Overgenomen aankondiging en stuk inclusief audio/ radio-interview op NOS
link http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/4/24/240409_perec.html#
- NOS.nl heeft e.e.a. vermeld op hun fanlog
link http://www.fanlogradio1journaal.nl/?p=15759
- VPRO De avonden van Wim Brands
Aankondiging: http://www.vpro.nl/programma/deavonden/afleveringen/41520295/
- Papieren man vroege aankondiging
- Papieren man aankondiging 24 april ’09
- Nieuwslog interview
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/31602-t-manco-350-paginas-zonder-e.html
- Nieuwsbericht op Language Lab:
link http://www.languagelab.nl/nieuwsbrief/Nieuwsbrief032009.htm
- www.wereldomroep.nl/klaretaal -
Geinterviewd door Gerda den Hollander. Ook terug te luisteren.
- Twitter berichtje van Rein Swart
“op www.literairnederland.nl kan men reageren op mijn recensie van ’t manco van perec. de e-books van guido v d wiel zijn zeer aan te raden.”- Recensie op - Cadoc, boeken over kunst, fotografie en vormgeving. Lees de lovende recensie op http://www.cadoc.nl/cadoc.php?artikel=1565
- Recensie op boekhandel Roelants door Adri Altink. Zie http://www.roelants.nl/columns/4176-wat-is-dat-smullen-zeg
- Recensie op CultuurBewust. Lees op: http://www.cultuurbewust.nl/?p=article&c=3&a=66
INTERNET-TV
Pieter Steinz, chef Boeken NRC Handelsblad bespreekt 't Manco op nrc.tv. zie:
http://tv.nrc.nl/video/leest/article1333790.ece/Georges_Perec
KRANTEN
- Recensie Het Parool van 22 april 2009 door Jos Bloemkolk: positief en lovend
Inhoud te vinden op: http://www.twenteuitdekunst.nl/boeken/een-enerverend-e-gebrek
- Interview met Marijke Arijs in De Standaard van donderdag 30 april 2009. Terug te lezen via: http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=F629IUPD
- Recensie de Volkskrant door Martin de Haan, interview door Aleid Truijens en foto van Joost van den Broek in de Volkskrant van vrijdag 1 mei 2009. Vier sterren. Het stuk van Aleid Truijens is hier terug te lezen: http://extra.volkskrant.nl/select/boeken/artikel.php?id=1211
- Recensie in NRC Handelsblad van 1 mei 2009 door Yra van Dijk. Daarin "Boek van de week" en bovenaan in "Beste boeken week 18". Terug te lezen via: http://www.nrcboeken.nl/recensie/omcirkelen-wat-er-niet-meer-is
- Recensie in Trouw door Hugo Brandt Corstius. Zeer positief. teruglezen via:
http://www.trouw.nl/cultuur/boeken/article2760332.ece/Tooi_dit__idioot___mooi_dit_idioom__.html
- Recensie en interview in De Morgen (030609) door Dirk Leyman. Zeer positief.
TIJDSCHRIFTEN
- Knack (Belgie) heeft 't Manco tot Boek van de Week uitgeroepen en Herman Jacobs schreef er een positieve e-loze recensie in!
- Humo. Positieve recensie van Jeroen Maris. Na te lezen op: http://www.humo.be/tws/boeken-reviews/5846/georges-perec-t-manco.html
- Filter uitgebreide recensie in de persoon van Kiki Coumans; eind juni 2009.
- Hollands Maandblad, maart editie: bewerkt nawoord uit de vertaling op de eerste vijf/ zes pagina’s. Zie voor een online eerste pagina: http://www.hollandsmaandblad.nl/archief/200903.html
- De Revisor, achtergrondartikel. Verschijning half mei. Een stuk van ruim 3.000 woorden inclusief vergelijkend fragment Ned/ Fr)
- Vrij Nederland – positieve recensie door Pieter van den Blink.
- De Leeswolf, maandelijks boekentijdschrift (o.a. voor bibliotheekwezen) Positieve recensie door Clemens Arts. Artikel ' Een onstuitbare vertelmachine Georges Perec: 't Manco' door Clemens Arts, nr. 5 / juni 2009.
- Interview en recensie in blad DW B in rubriek FEUILLES VOLANTES. Zeer uitgebreid en positief door Dirk Leyman en Hans Cottyn. Verschijningsdatum eind september 2009.
OVERIGE
- “Poëzietempel” Perdu in Amsterdam organiseerde op 24 april een lezing rondom Georges Perec, met als directe aanleiding de verschijning van ’t Manco. Sprekers: Rokus Hofstede, Manet van Montfrans en Guido van de Wiel.
- A.F.Th. van der Heijden stuurde brief met felicitaties en heeft het over "een vertaalmeesterwerk", ondanks dat hij pas de helft gelezen heeft.
(c) Guido van de Wiel
ARBEIDERSPERS
- Website http://www.t-manco.nl/ met twee gratis te downloaden e-books over La disparition en de vertaling;
- Prijsvraag (eerste prijs: e-book-reader!)
RADIO
- Interview KLARA programma Ramblas op 22 april 2009 vanuit studio Brussel
Terugluisteren: http://radio.klara.be/radio/programmas.php?fontsize=10&datum=090422&xml_program=KL17090422GRAM.xml
- Interview radio 1 (Nederland, NOS), NOS journaal.
Terugluisteren: http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/4/24/240409_perec.html#
- Interview Radio 6 op 25 april 2009 met Wim Brands
Terugluisteren: http://avonden.radio6.nl/2009/04/25/zaterdag-25-april/ (klik door in eerste blokje onder de grote 6 “Beluister laatste Zaterdagbijlage” tijdstip: 10u – 12-uur (= play en streepje in audioplayer halverwege het luisterbalkje plaatsen; drie blokken interview).- Interview met Radio Nederland Wereldomroep radio-uitzending donderdag 30 april jongstleden. Terug te lezen en terug te luisteren via: http://blogs.rnw.nl/klaretaal/2009/04/30/perecs-e-loze-roman-wordt-t-manco/#more-4572
- Interview bij TROS Shownieuws met Dieuwertje Blok op 2 mei jl. Terug te luisteren op:
http://radio.tros.nl/?page=detail&p=35980&type=broadcast&col=left&userPage=nieuwsshow
- Interview radio 1 (Belgie, VRT) programma Mezzo (uitgezonden op 11 mei 2009) Terugluisteren: http://www.radio1.be/programmas/mezzo/t-manco-e-loze-roman
INTERNET
- Nieuws op http://www.literairnederland.nl/
link: http://www.literairnederland.nl/2009/04/deze-week-volop-georges-perec
- Recensie op literairNederland door Rein Swart
link: http://www.literairnederland.nl/2009/04/recensie-t-manco-georges-perec/
- Aankondiging op http://www.literatuurplein.nl/
- Overgenomen aankondiging op boekbalie
Link http://www.boekbalie.nl/nieuwsdetail.jsp?nieuwsId=2125
- Overgenomen aankondiging en stuk inclusief audio/ radio-interview op NOS
link http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/4/24/240409_perec.html#
- NOS.nl heeft e.e.a. vermeld op hun fanlog
link http://www.fanlogradio1journaal.nl/?p=15759
- VPRO De avonden van Wim Brands
Aankondiging: http://www.vpro.nl/programma/deavonden/afleveringen/41520295/
- Papieren man vroege aankondiging
- Papieren man aankondiging 24 april ’09
- Nieuwslog interview
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/31602-t-manco-350-paginas-zonder-e.html
- Nieuwsbericht op Language Lab:
link http://www.languagelab.nl/nieuwsbrief/Nieuwsbrief032009.htm
- www.wereldomroep.nl/klaretaal -
Geinterviewd door Gerda den Hollander. Ook terug te luisteren.
- Twitter berichtje van Rein Swart
“op www.literairnederland.nl kan men reageren op mijn recensie van ’t manco van perec. de e-books van guido v d wiel zijn zeer aan te raden.”- Recensie op - Cadoc, boeken over kunst, fotografie en vormgeving. Lees de lovende recensie op http://www.cadoc.nl/cadoc.php?artikel=1565
- Recensie op boekhandel Roelants door Adri Altink. Zie http://www.roelants.nl/columns/4176-wat-is-dat-smullen-zeg
- Recensie op CultuurBewust. Lees op: http://www.cultuurbewust.nl/?p=article&c=3&a=66
INTERNET-TV
Pieter Steinz, chef Boeken NRC Handelsblad bespreekt 't Manco op nrc.tv. zie:
http://tv.nrc.nl/video/leest/article1333790.ece/Georges_Perec
KRANTEN
- Recensie Het Parool van 22 april 2009 door Jos Bloemkolk: positief en lovend
Inhoud te vinden op: http://www.twenteuitdekunst.nl/boeken/een-enerverend-e-gebrek
- Interview met Marijke Arijs in De Standaard van donderdag 30 april 2009. Terug te lezen via: http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=F629IUPD
- Recensie de Volkskrant door Martin de Haan, interview door Aleid Truijens en foto van Joost van den Broek in de Volkskrant van vrijdag 1 mei 2009. Vier sterren. Het stuk van Aleid Truijens is hier terug te lezen: http://extra.volkskrant.nl/select/boeken/artikel.php?id=1211
- Recensie in NRC Handelsblad van 1 mei 2009 door Yra van Dijk. Daarin "Boek van de week" en bovenaan in "Beste boeken week 18". Terug te lezen via: http://www.nrcboeken.nl/recensie/omcirkelen-wat-er-niet-meer-is
- Recensie in Trouw door Hugo Brandt Corstius. Zeer positief. teruglezen via:
http://www.trouw.nl/cultuur/boeken/article2760332.ece/Tooi_dit__idioot___mooi_dit_idioom__.html
- Recensie en interview in De Morgen (030609) door Dirk Leyman. Zeer positief.
TIJDSCHRIFTEN
- Knack (Belgie) heeft 't Manco tot Boek van de Week uitgeroepen en Herman Jacobs schreef er een positieve e-loze recensie in!
- Humo. Positieve recensie van Jeroen Maris. Na te lezen op: http://www.humo.be/tws/boeken-reviews/5846/georges-perec-t-manco.html
- Filter uitgebreide recensie in de persoon van Kiki Coumans; eind juni 2009.
- Hollands Maandblad, maart editie: bewerkt nawoord uit de vertaling op de eerste vijf/ zes pagina’s. Zie voor een online eerste pagina: http://www.hollandsmaandblad.nl/archief/200903.html
- De Revisor, achtergrondartikel. Verschijning half mei. Een stuk van ruim 3.000 woorden inclusief vergelijkend fragment Ned/ Fr)
- Vrij Nederland – positieve recensie door Pieter van den Blink.
- De Leeswolf, maandelijks boekentijdschrift (o.a. voor bibliotheekwezen) Positieve recensie door Clemens Arts. Artikel ' Een onstuitbare vertelmachine Georges Perec: 't Manco' door Clemens Arts, nr. 5 / juni 2009.
- Interview en recensie in blad DW B in rubriek FEUILLES VOLANTES. Zeer uitgebreid en positief door Dirk Leyman en Hans Cottyn. Verschijningsdatum eind september 2009.
OVERIGE
- “Poëzietempel” Perdu in Amsterdam organiseerde op 24 april een lezing rondom Georges Perec, met als directe aanleiding de verschijning van ’t Manco. Sprekers: Rokus Hofstede, Manet van Montfrans en Guido van de Wiel.
- A.F.Th. van der Heijden stuurde brief met felicitaties en heeft het over "een vertaalmeesterwerk", ondanks dat hij pas de helft gelezen heeft.
(c) Guido van de Wiel
Positieve recensie in Het Parool
De vertaling 't Manco krijgt maar liefst een viersterren-beoordeling in Het Parool. Jos Bloemkolk heeft het over een sprankelende vertaling. Het stuk eindigt met de zin dat de vertaling ook met de extra apostrofs (afkomstig van de woorden 't en 'n) glorieus overeind blijft.
Lees het hele artikel hier. (Klik op het artikel voor een vergroting)
(c) Guido van de Wiel
Lees het hele artikel hier. (Klik op het artikel voor een vergroting)
(c) Guido van de Wiel
maandag 20 april 2009
vrijdag 17 april 2009
HERBESTEMMINGEN EN HERONTWERPEN
Het nieuwe wonen en werken heeft geen nieuwbouwplannen nodig
Dit artikel zal in bewerkte vorm worden gepubliceerd in Great Place to live, afl Wonen en Werken
Wonen in een voormalige kerk doen we al, zelfs een feestlocatie in een kerk kennen we al. De Opstandingskerk te Schiedam en De Orangerie te ’s-Hertogenbosch hebben deze nieuwe functies gekregen. Ook voormalige fabrieken, zoals de gortpellerij in Zaandam of het voormalige kantoor van de AKZO zijn een tweede leven ingegaan en omgebouwd tot woningen of appartementencomplex. Zijn er echter niet nog andere locaties zodanig in te richten, dat het unieke, slimme, mooie en geherwaardeerde plekken voor wonen of werken worden?
Voor het vinden van creatieve bestemmingen en herbestemmingen moeten we om te beginnen de sloopkogel niet tegen gebouwen richten, maar eerst onze eigen vooroordelen en aannames slopen om creatief om te leren gaan met bestaande ruimtes en plekken. Een beginpunt voor het vinden van herbestemmingen is de leegstand van gebouwen. Ongebruikte ruimtes moeten het taboe worden van de 21e eeuw. Leegstand van gebouwen is immers leegstand van ideeën.
Leegstand van gebouwen is leegstand van ideeën
Bij NS krijgen steeds meer ongebruikte ruimtes nieuwe functies. Zo verworden voormalige eerste klas wachtruimtes tot restaurants. Toch zijn er daarnaast nog seinhuisjes, stationswachtershuizen, oude werkplaatsen, stukken ongebruikt rangeerterrein en afgeschreven wagons, waar nieuwe woon- en werkruimtes in mogelijk zouden moeten zijn. Voordeel van deze plaatsen is dat ze vrijwel allemaal op a-locaties gelegen zijn en… goed bereikbaar met de trein.
Bij creatief (her)bestemmen gaat het om het zoeken naar onverhoede mogelijkheden om aan unieke gebouwen of landschapsplekken– met behoud van hun historische, functionele of culturele waarde – een hedendaagse nieuwe functie of nieuwe beleving te koppelen.
Verbonden met de buren?
Om het tekort aan betaalbare woon- en werkruimtes op te vangen, zouden elektriciteitsmasten anders gezien moeten worden dan alleen maar als grote gevaartes om hoogspanning te transporteren. Het zijn uitermate geschikte plaatsen voor wonen en werken. De funderingen en het karkas van de woningen – gewoonlijk de grootste investering voor nieuwe huizen – zijn al aanwezig. De afmetingen van elektriciteitsmasten zijn bekend, dus het moet mogelijk zijn om er snel eenvoudige woningen in op te trekken. En stroomvoorziening? Een kwestie van een kabel naar beneden trekken.
Herbestemmen en herontwerpen zijn manieren om duurzamer met het milieu en materialen om te gaan (hergebruik materiaal, minder sloopwerkzaamheden is minder afval) en spaarzamer, creatiever en leuker met ruimte om te springen.
De snelweg als voor- of achtertuin
Snelwegen hebben de associaties vies en gevaarlijk te zijn. Deze zelfde argumenten betrokken mensen nog niet heel lang geleden ook op water en zorgden ervoor dat we met de rug naar het water bouwden. Nu willen hele volksstammen echter aan en op het water wonen. Snelwegen kan hetzelfde lot ten deel vallen. Snelwegen zouden wel eens de toplocaties van het nieuwe wonen en werken kunnen worden. Naast de reeds bestaande bungawalls in geluidswallen, zijn nog veel meer plaatsen in, boven, onder of direct naast de snelweg geschikt of geschikt te maken om er te wonen en te werken. De toename aan elektrisch aangedreven voertuigen en de strengere emissieregels maken de snelwegen tot steeds interessanter woon- en werkgebied. Geluidwerende woningen voorzien van dove gevels – ramen die niet open kunnen, maar wel het nodige licht en zicht bieden – hebben de toekomst. De wind die langsrijdende auto’s opwekken, kan worden hergebruikt. Daarnaast: wonen aan een snelweg is altijd snel thuis. Mijn voorspelling: het woonhuis 2.0 maakt deel uit van de snelweg.
Als Nederland al is volgebouwd, dan is de uitdaging die ons te wachten staat om Nederland op unieke plekken ook vol gelééfd te krijgen. Dit kan door onze beelden van wonen en werken op te rekken, nieuwe kansen te zien in de bestaande leefomgeving en deze zo aan te passen dat we ons toekomstbeeld gaan leven.
Bronnen en verder lezen:
http://www.1eklasgenieten.nl/
http://www.boei.nl/ (Nationale maatschappij tot behoud, ontwikkeling en exploitatie van industrieel erfgoed)
http://www.iminet.org/ (Instituut voor Maatschappelijke Innovatie in Leiden)
http://www.nationalerenovatieprijs.nl/
www.telegraaf.nl/binnenland/1489672/__Wonen_aan_snelweg__.html?p=12,1
(c) Guido van de Wiel
Dit artikel zal in bewerkte vorm worden gepubliceerd in Great Place to live, afl Wonen en Werken
Wonen in een voormalige kerk doen we al, zelfs een feestlocatie in een kerk kennen we al. De Opstandingskerk te Schiedam en De Orangerie te ’s-Hertogenbosch hebben deze nieuwe functies gekregen. Ook voormalige fabrieken, zoals de gortpellerij in Zaandam of het voormalige kantoor van de AKZO zijn een tweede leven ingegaan en omgebouwd tot woningen of appartementencomplex. Zijn er echter niet nog andere locaties zodanig in te richten, dat het unieke, slimme, mooie en geherwaardeerde plekken voor wonen of werken worden?
Voor het vinden van creatieve bestemmingen en herbestemmingen moeten we om te beginnen de sloopkogel niet tegen gebouwen richten, maar eerst onze eigen vooroordelen en aannames slopen om creatief om te leren gaan met bestaande ruimtes en plekken. Een beginpunt voor het vinden van herbestemmingen is de leegstand van gebouwen. Ongebruikte ruimtes moeten het taboe worden van de 21e eeuw. Leegstand van gebouwen is immers leegstand van ideeën.
Leegstand van gebouwen is leegstand van ideeën
Bij NS krijgen steeds meer ongebruikte ruimtes nieuwe functies. Zo verworden voormalige eerste klas wachtruimtes tot restaurants. Toch zijn er daarnaast nog seinhuisjes, stationswachtershuizen, oude werkplaatsen, stukken ongebruikt rangeerterrein en afgeschreven wagons, waar nieuwe woon- en werkruimtes in mogelijk zouden moeten zijn. Voordeel van deze plaatsen is dat ze vrijwel allemaal op a-locaties gelegen zijn en… goed bereikbaar met de trein.
Bij creatief (her)bestemmen gaat het om het zoeken naar onverhoede mogelijkheden om aan unieke gebouwen of landschapsplekken– met behoud van hun historische, functionele of culturele waarde – een hedendaagse nieuwe functie of nieuwe beleving te koppelen.
Verbonden met de buren?
Om het tekort aan betaalbare woon- en werkruimtes op te vangen, zouden elektriciteitsmasten anders gezien moeten worden dan alleen maar als grote gevaartes om hoogspanning te transporteren. Het zijn uitermate geschikte plaatsen voor wonen en werken. De funderingen en het karkas van de woningen – gewoonlijk de grootste investering voor nieuwe huizen – zijn al aanwezig. De afmetingen van elektriciteitsmasten zijn bekend, dus het moet mogelijk zijn om er snel eenvoudige woningen in op te trekken. En stroomvoorziening? Een kwestie van een kabel naar beneden trekken.
Herbestemmen en herontwerpen zijn manieren om duurzamer met het milieu en materialen om te gaan (hergebruik materiaal, minder sloopwerkzaamheden is minder afval) en spaarzamer, creatiever en leuker met ruimte om te springen.
De snelweg als voor- of achtertuin
Snelwegen hebben de associaties vies en gevaarlijk te zijn. Deze zelfde argumenten betrokken mensen nog niet heel lang geleden ook op water en zorgden ervoor dat we met de rug naar het water bouwden. Nu willen hele volksstammen echter aan en op het water wonen. Snelwegen kan hetzelfde lot ten deel vallen. Snelwegen zouden wel eens de toplocaties van het nieuwe wonen en werken kunnen worden. Naast de reeds bestaande bungawalls in geluidswallen, zijn nog veel meer plaatsen in, boven, onder of direct naast de snelweg geschikt of geschikt te maken om er te wonen en te werken. De toename aan elektrisch aangedreven voertuigen en de strengere emissieregels maken de snelwegen tot steeds interessanter woon- en werkgebied. Geluidwerende woningen voorzien van dove gevels – ramen die niet open kunnen, maar wel het nodige licht en zicht bieden – hebben de toekomst. De wind die langsrijdende auto’s opwekken, kan worden hergebruikt. Daarnaast: wonen aan een snelweg is altijd snel thuis. Mijn voorspelling: het woonhuis 2.0 maakt deel uit van de snelweg.
Als Nederland al is volgebouwd, dan is de uitdaging die ons te wachten staat om Nederland op unieke plekken ook vol gelééfd te krijgen. Dit kan door onze beelden van wonen en werken op te rekken, nieuwe kansen te zien in de bestaande leefomgeving en deze zo aan te passen dat we ons toekomstbeeld gaan leven.
Bronnen en verder lezen:
http://www.1eklasgenieten.nl/
http://www.boei.nl/ (Nationale maatschappij tot behoud, ontwikkeling en exploitatie van industrieel erfgoed)
http://www.iminet.org/ (Instituut voor Maatschappelijke Innovatie in Leiden)
http://www.nationalerenovatieprijs.nl/
www.telegraaf.nl/binnenland/1489672/__Wonen_aan_snelweg__.html?p=12,1
(c) Guido van de Wiel
Schuttingtaal – part II
In bewerkte vorm wordt dit artikel gepubliceerd in Great Place to Live, afl. Wonen en Werken
Uit de vorige weblog (Schuttingtaal – part I) bleek dat schuttingen steeds hoger worden. In deze tweede aflevering gaan we op zoek naar de onderliggende trend. De hoogte van de standaardmaat van schuttingen is de laatste jaren gestegen van 180 cm naar 190 cm of 2 meter (NRC, 21 februari 2009). De burger trekt muren rondom zijn bestaan op. De burger maakt een potentiële Great Place to Live eigenhandig tot een Small Place to Live en viert het liefst zijn vrijheid op de vierkante meter.
Wie ziet echter de keerzijde van de schutting? De tuin mag dan voor de huiseigenaar voelen als een verlengstuk van de woonkamer en een verruiming van het privédomein, vanaf de straatkant bekeken raakt de publieke ruimte verder afgescheiden van de private ruimte en verdwijnt de sociale controle.
Hoe is deze trend te verklaren? Wat is er maatschappelijk gezien gaande?
De opkomst van schuttingen kan wijzen op terugtrekgedrag. Wie niet tevreden is over zijn buurt, trekt zich terug en verschanst zich op zijn eigen domein. De vraag is of het een slimme strategie is: uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat niet individuele vooruitgang van bewoners voor een betere buurt zorgt, maar dat een betere buurt voor individuele vooruitgang zorgt (Van der Graaf, 2009). Dit komt omdat een betere buurt er juist voor zorgt dat de bereidheid onder bewoners toeneemt om hun persoonlijke problemen van achterstand aan te pakken. Zo faciliteert een buurt de vooruitgang van inwoners. Niet andersom. Pas als de bedding vruchtbaar is, kunnen individuen tot bloei komen. De buurt komt dus op nummer één. Wil stedelijke vernieuwing daarin succesvol zijn, dan dient er voldoende aandacht besteed te worden aan het versterken van de lokale identiteit. Dit kan door op specifieke plekken betekenisvolle interacties te organiseren tussen bewoners, waardoor zij zich meer thuis gaan voelen in de buurt (Van der Graaf, 2009). Stedelijke vernieuwing is geen stapel stenen en een aantal heipalen, maar het is mensenwerk. Stedelijke vernieuwing dient niet in beton gegoten gepresenteerd te worden, maar in overleg met bewoners tot stand te komen.
Uit hetzelfde onderzoek van Van der Graaf (2009) blijkt dat Nederlanders een gevoel van thuis in grote mate ontlenen aan de mensen in hun buurt (sociale hechting), terwijl bijvoorbeeld Engelsen hun thuisgevoel met name baseren op hun huis (fysieke hechting), waarbij het veel minder belangrijk is in welke buurt dat huis exact staat. Mensen in Nederland willen blijkbaar hogere schuttingen en tegelijkertijd hechten ze aan sociale contacten in de buurt. Hoe valt deze incongruentie nu te rijmen? Zijn de schuttingen een teken aan de wand dat er ook bij deze Nederlanders een gerichtheid op het eigen huis aan het ontstaan is? Een verklaring zou kunnen luiden dat burgers weliswaar hun gevoel van thuis ontlenen aan de mensen in de buurt, maar dat ze het moment van het contact daarbij wel zelf willen bepalen. Hogere en dichtere schuttingen zijn dan een schamele poging dit te bereiken. Uiteindelijk kan deze schuttingtaal nooit toereikend zijn, maar werkt ze depriverend en deprimerend.
Om een Great Place to Live te kunnen creëren, stel ik voor om – in navolging van de klapschaats – een nieuw product te lanceren: de klapschutting. Een schutting met scharnieren en schraagconstructie op borsthoogte. Bij mooi weer en goede zin kunnen mensen hun schuttingen als ophaalbruggen neerklappen. Zo kan op de erfafscheiding een grote bar ontstaan tussen alle buren en ook aan de straatkant kunnen lange hangtafels ontstaan. Thuistap wordt buurttap. Laat de muren die mensen om zich heen hebben gebouwd maar zakken. Hoe hoger de schuttingen, hoe groter de bar. Ophaalbrug wordt raakvlak. En na afloop is iedereen snel thuis. Meer thuis dan nu vaak het geval is.
Bronvermelding:
Graaf, P. van der (2009). Out of Place? Emotional Ties to the Neighbourhood in Urban Renewal in the Netherlands and the United Kingdom. Universiteit van Amsterdam.
Thie, M. (2009). Nederlander zoekt privacy achter hoge schutting, In: NRC, 21 februari 2009.
(c) Guido van de Wiel
Uit de vorige weblog (Schuttingtaal – part I) bleek dat schuttingen steeds hoger worden. In deze tweede aflevering gaan we op zoek naar de onderliggende trend. De hoogte van de standaardmaat van schuttingen is de laatste jaren gestegen van 180 cm naar 190 cm of 2 meter (NRC, 21 februari 2009). De burger trekt muren rondom zijn bestaan op. De burger maakt een potentiële Great Place to Live eigenhandig tot een Small Place to Live en viert het liefst zijn vrijheid op de vierkante meter.
Wie ziet echter de keerzijde van de schutting? De tuin mag dan voor de huiseigenaar voelen als een verlengstuk van de woonkamer en een verruiming van het privédomein, vanaf de straatkant bekeken raakt de publieke ruimte verder afgescheiden van de private ruimte en verdwijnt de sociale controle.
Hoe is deze trend te verklaren? Wat is er maatschappelijk gezien gaande?
De opkomst van schuttingen kan wijzen op terugtrekgedrag. Wie niet tevreden is over zijn buurt, trekt zich terug en verschanst zich op zijn eigen domein. De vraag is of het een slimme strategie is: uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat niet individuele vooruitgang van bewoners voor een betere buurt zorgt, maar dat een betere buurt voor individuele vooruitgang zorgt (Van der Graaf, 2009). Dit komt omdat een betere buurt er juist voor zorgt dat de bereidheid onder bewoners toeneemt om hun persoonlijke problemen van achterstand aan te pakken. Zo faciliteert een buurt de vooruitgang van inwoners. Niet andersom. Pas als de bedding vruchtbaar is, kunnen individuen tot bloei komen. De buurt komt dus op nummer één. Wil stedelijke vernieuwing daarin succesvol zijn, dan dient er voldoende aandacht besteed te worden aan het versterken van de lokale identiteit. Dit kan door op specifieke plekken betekenisvolle interacties te organiseren tussen bewoners, waardoor zij zich meer thuis gaan voelen in de buurt (Van der Graaf, 2009). Stedelijke vernieuwing is geen stapel stenen en een aantal heipalen, maar het is mensenwerk. Stedelijke vernieuwing dient niet in beton gegoten gepresenteerd te worden, maar in overleg met bewoners tot stand te komen.
Uit hetzelfde onderzoek van Van der Graaf (2009) blijkt dat Nederlanders een gevoel van thuis in grote mate ontlenen aan de mensen in hun buurt (sociale hechting), terwijl bijvoorbeeld Engelsen hun thuisgevoel met name baseren op hun huis (fysieke hechting), waarbij het veel minder belangrijk is in welke buurt dat huis exact staat. Mensen in Nederland willen blijkbaar hogere schuttingen en tegelijkertijd hechten ze aan sociale contacten in de buurt. Hoe valt deze incongruentie nu te rijmen? Zijn de schuttingen een teken aan de wand dat er ook bij deze Nederlanders een gerichtheid op het eigen huis aan het ontstaan is? Een verklaring zou kunnen luiden dat burgers weliswaar hun gevoel van thuis ontlenen aan de mensen in de buurt, maar dat ze het moment van het contact daarbij wel zelf willen bepalen. Hogere en dichtere schuttingen zijn dan een schamele poging dit te bereiken. Uiteindelijk kan deze schuttingtaal nooit toereikend zijn, maar werkt ze depriverend en deprimerend.
Om een Great Place to Live te kunnen creëren, stel ik voor om – in navolging van de klapschaats – een nieuw product te lanceren: de klapschutting. Een schutting met scharnieren en schraagconstructie op borsthoogte. Bij mooi weer en goede zin kunnen mensen hun schuttingen als ophaalbruggen neerklappen. Zo kan op de erfafscheiding een grote bar ontstaan tussen alle buren en ook aan de straatkant kunnen lange hangtafels ontstaan. Thuistap wordt buurttap. Laat de muren die mensen om zich heen hebben gebouwd maar zakken. Hoe hoger de schuttingen, hoe groter de bar. Ophaalbrug wordt raakvlak. En na afloop is iedereen snel thuis. Meer thuis dan nu vaak het geval is.
Bronvermelding:
Graaf, P. van der (2009). Out of Place? Emotional Ties to the Neighbourhood in Urban Renewal in the Netherlands and the United Kingdom. Universiteit van Amsterdam.
Thie, M. (2009). Nederlander zoekt privacy achter hoge schutting, In: NRC, 21 februari 2009.
(c) Guido van de Wiel
Schuttingtaal – part I
Schuttingen worden steeds hoger. Doe-het-zelf-ketens komen tot de conclusie dat de vraag naar hogere schuttingen structureel is toegenomen de laatste jaren. Zelfs gecorrigeerd op de groei van de gemiddelde burger, blijken de schuttingen bovenmatig te groeien. De hoogte van de standaardmaat is de laatste jaren gestegen van 180 cm naar 190 cm of 2 meter. Zelfs hogere schuttingen dan dat zijn reeds in trek. Daarnaast is de tussenruimte tussen de planken de laatste tijd afgenomen. ‘Dit om het gluureffect tegen te gaan,’ aldus Paul Swinkels van H&S Betonwerken als voorpaginanieuws in de NRC van 21 februari jongstleden.
De schuttinghoogte is de maat geworden voor de sociale gesteldheid in een wijk. De burger trekt muren rondom zijn bestaan op. De burger maakt van een potentiële Great Place to Live eigenhandig een Small Place to Live en viert het liefst zijn vrijheid op de vierkante meter.
Burgers geven in het aangehaalde artikel aan dat zij hogere schuttingen willen plaatsen, omdat de buurt steeds ongezelliger wordt. De redenatie andersom – dat de hogere schuttingen wel eens voor een ongezelligere buurt zouden kunnen zorgen – daar herkennen de geïnterviewden zich niet in. De argumenten voor hogere schuttingen zijn: rommel die in het zicht ligt weren, een hogere mate van privacy creëren, een gevoel van veiligheid opbouwen en – met name in het geval van hoekhuizen – geen verplichte gesprekken aan hoeven gaan met mensen die langslopen.
Het is blijkbaar zo dat schuttingen net als medailles een keerzijde kennen: de tuin mag dan voor de huiseigenaar voelen als een verlengstuk van de woonkamer en een verruiming van het privédomein, vanaf de straatkant bekeken raakt de publieke ruimte verder afgescheiden van de private ruimte en verdwijnt de sociale controle. De argumenten andersom luiden dat structureel hogere schuttingen tot allerlei steilwandige brandgangetjes leiden, waarin rommel anoniem achtergelaten kan worden, vuil zich ophoopt en waar criminaliteit welig kan tieren door het hoge kruip-door-sluip-door-gehalte. Zodra het zicht afneemt, neemt ook het toezicht af. Uit het oog, uit het hart, dus de betrokkenheid in de buurt kalft af. Wat uit het zicht raakt, raakt in het slop. Wie tussen schuttingen leeft, staat niet langer in verbinding met de buurt. Wie ziet de keerzijde van de schutting?
Buurten zijn – gek genoeg massaal – individualistisch geworden: burgers willen blijkbaar een leven voor zichzelf. Liever muren dan buren. Liever op vurenhout dan op de buurvrouw uit te kijken. Er komt dit jaar zelfs een nieuw product op de markt, te weten: tuinmuren of tuinwanden van standaard 2 meter hoogte. Daar waar vroeger over een laag hegje een gesprek gevoerd werd tussen buurman en buurman, daar gelden nu de wetten van de nieuwe schuttingtaal. Hoe hoger het hek, hoe beter de stek.
Bronvermelding:
Thie, M. (2009). Nederlander zoekt privacy achter hoge schutting, In: NRC, 21 februari 2009.
(c) Guido van de Wiel
De schuttinghoogte is de maat geworden voor de sociale gesteldheid in een wijk. De burger trekt muren rondom zijn bestaan op. De burger maakt van een potentiële Great Place to Live eigenhandig een Small Place to Live en viert het liefst zijn vrijheid op de vierkante meter.
Burgers geven in het aangehaalde artikel aan dat zij hogere schuttingen willen plaatsen, omdat de buurt steeds ongezelliger wordt. De redenatie andersom – dat de hogere schuttingen wel eens voor een ongezelligere buurt zouden kunnen zorgen – daar herkennen de geïnterviewden zich niet in. De argumenten voor hogere schuttingen zijn: rommel die in het zicht ligt weren, een hogere mate van privacy creëren, een gevoel van veiligheid opbouwen en – met name in het geval van hoekhuizen – geen verplichte gesprekken aan hoeven gaan met mensen die langslopen.
Het is blijkbaar zo dat schuttingen net als medailles een keerzijde kennen: de tuin mag dan voor de huiseigenaar voelen als een verlengstuk van de woonkamer en een verruiming van het privédomein, vanaf de straatkant bekeken raakt de publieke ruimte verder afgescheiden van de private ruimte en verdwijnt de sociale controle. De argumenten andersom luiden dat structureel hogere schuttingen tot allerlei steilwandige brandgangetjes leiden, waarin rommel anoniem achtergelaten kan worden, vuil zich ophoopt en waar criminaliteit welig kan tieren door het hoge kruip-door-sluip-door-gehalte. Zodra het zicht afneemt, neemt ook het toezicht af. Uit het oog, uit het hart, dus de betrokkenheid in de buurt kalft af. Wat uit het zicht raakt, raakt in het slop. Wie tussen schuttingen leeft, staat niet langer in verbinding met de buurt. Wie ziet de keerzijde van de schutting?
Buurten zijn – gek genoeg massaal – individualistisch geworden: burgers willen blijkbaar een leven voor zichzelf. Liever muren dan buren. Liever op vurenhout dan op de buurvrouw uit te kijken. Er komt dit jaar zelfs een nieuw product op de markt, te weten: tuinmuren of tuinwanden van standaard 2 meter hoogte. Daar waar vroeger over een laag hegje een gesprek gevoerd werd tussen buurman en buurman, daar gelden nu de wetten van de nieuwe schuttingtaal. Hoe hoger het hek, hoe beter de stek.
Bronvermelding:
Thie, M. (2009). Nederlander zoekt privacy achter hoge schutting, In: NRC, 21 februari 2009.
(c) Guido van de Wiel
donderdag 16 april 2009
Filter Failure ipv information overload
Ik hoor mensen regelmatig klagen over information overload. Het is teveel wat op ons afkomt. Teveel mailtjes, te veel post, te veel ideeën, te veel suggesties, te veel reclame en PR.
Onlangs hoorde ik een lezing van Clay Shirky aan die zei: ‘It's not information overload, it's filter failure’.
Het gaat niet om de hoeveelheid informatie die er is. Die informatie is nooit een probleem op zich. Die is er gewoon. Het probleem ontstaat pas als er een filter mist of het filter niet goed werkt. Voor virussen inmiddels een makkelijk te staven stelling, maar het denken in filters komt op veel meer plaatsen van pas dan alleen in de wereld van Firewalls en ZoneAlarms. Vraag is hoe iemand er voor zorgt dat de juiste informatie bij hem of haar komt. Wie hier geen goed antwoord op heeft en zich bedolven voelt onder informatie, lijdt aan filter failure.
Nu wordt filter failure met name gezien als technisch: via zoekmachines, het gebruik van rss-feeds, Digg, Dilicious zou de juiste informatie bij de gebruiker komen. Ik wil hier een psychologisch filterproces aan toevoegen.
Voor het optuigen van een goed filterproces dienen twee zaken geregeld te zijn: focusing en futuring.
Focusing betreft het aanbrengen van een scope: welke vraag heb jij centraal staan waar je een antwoord op zou willen. Wie deze vraag (of eventueel een aantal vragen, maar niet te veel, want weg is de focus) helder heeft, krijgt uit de veelheid van informatie zijn antwoorden. De vraag zorgt voor focus en dus voor filtering van informatie. De
Futuring betreft het aanbrengen van een toekomstbeeld. Welk nog niet gerealiseerd hoger doel heb jij voor ogen. Wie hier een beeld van heeft, gaat de veelheid van informatie automatisch filteren naar stukjes die wel en een heleboel dat niet functioneel is. Wie niet aan futuring doet blijft hangen in het verzamelen van informatie als bewijsmateriaal voor ooit gemaakte keuzen. De informatie verlamt in dat geval en maakt de stapel argumenten hoger om maar niet in beweging te (hoeven) komen.
De keerzijde van information overload komt aan het licht: alles is er al. Je hoeft het alleen nog maar even uit de lucht te plukken.
Het is als een puzzel van 10.000 stukjes die op de zolderkamer ligt uitgestald in de mei-vakantie. Information overload is niet aan de orde. De hele puzzel ligt er. Niet meer, niet minder. Alles is er al. Wie de puzzel succesvol wil voltooien dient het juiste filter te hebben. Daar draait het om. Wie de juiste focus kan aanbrengen (bepaald kleur puzzelstukje/ bepaalde vorm puzzelstukje) en tegelijkertijd een beeld heeft waar hij naar toewerkt, komt moe maar voldaan van de zolder. Hij heeft zijn Filtered Freedom bereikt.
Met dank aan Davied van Berlo voor het posten van het bericht van Clay Shirky.
(c) Guido van de Wiel
Onlangs hoorde ik een lezing van Clay Shirky aan die zei: ‘It's not information overload, it's filter failure’.
Het gaat niet om de hoeveelheid informatie die er is. Die informatie is nooit een probleem op zich. Die is er gewoon. Het probleem ontstaat pas als er een filter mist of het filter niet goed werkt. Voor virussen inmiddels een makkelijk te staven stelling, maar het denken in filters komt op veel meer plaatsen van pas dan alleen in de wereld van Firewalls en ZoneAlarms. Vraag is hoe iemand er voor zorgt dat de juiste informatie bij hem of haar komt. Wie hier geen goed antwoord op heeft en zich bedolven voelt onder informatie, lijdt aan filter failure.
Nu wordt filter failure met name gezien als technisch: via zoekmachines, het gebruik van rss-feeds, Digg, Dilicious zou de juiste informatie bij de gebruiker komen. Ik wil hier een psychologisch filterproces aan toevoegen.
Voor het optuigen van een goed filterproces dienen twee zaken geregeld te zijn: focusing en futuring.
Focusing betreft het aanbrengen van een scope: welke vraag heb jij centraal staan waar je een antwoord op zou willen. Wie deze vraag (of eventueel een aantal vragen, maar niet te veel, want weg is de focus) helder heeft, krijgt uit de veelheid van informatie zijn antwoorden. De vraag zorgt voor focus en dus voor filtering van informatie. De
Futuring betreft het aanbrengen van een toekomstbeeld. Welk nog niet gerealiseerd hoger doel heb jij voor ogen. Wie hier een beeld van heeft, gaat de veelheid van informatie automatisch filteren naar stukjes die wel en een heleboel dat niet functioneel is. Wie niet aan futuring doet blijft hangen in het verzamelen van informatie als bewijsmateriaal voor ooit gemaakte keuzen. De informatie verlamt in dat geval en maakt de stapel argumenten hoger om maar niet in beweging te (hoeven) komen.
De keerzijde van information overload komt aan het licht: alles is er al. Je hoeft het alleen nog maar even uit de lucht te plukken.
Het is als een puzzel van 10.000 stukjes die op de zolderkamer ligt uitgestald in de mei-vakantie. Information overload is niet aan de orde. De hele puzzel ligt er. Niet meer, niet minder. Alles is er al. Wie de puzzel succesvol wil voltooien dient het juiste filter te hebben. Daar draait het om. Wie de juiste focus kan aanbrengen (bepaald kleur puzzelstukje/ bepaalde vorm puzzelstukje) en tegelijkertijd een beeld heeft waar hij naar toewerkt, komt moe maar voldaan van de zolder. Hij heeft zijn Filtered Freedom bereikt.
Met dank aan Davied van Berlo voor het posten van het bericht van Clay Shirky.
(c) Guido van de Wiel
woensdag 15 april 2009
Media-aandacht rondom vertaling 't Manco
Media-aandacht rondom de vertaling 't Manco neemt toe.
Vanochtend een interview gegeven aan Marijke Arijs, voor De Standaard (bijlage Standaard der Letteren). Verschijningsdatum nog onbekend.
22 april radio-interviews vanuit VRT Brussel, te weten bij het programma Mezzo (Radio1) tussen 12 uur en 13 uur en bij het programma Ramblas (Klara) tussen 13 uur en 14 uur.
22 april (of 29 april) recensie verschijnt in het Vlaamse weekblad Knack van de hand van Herman Jacobs, die zijn recensie ook als lipogram zal schrijven (zonder e, dus)
24 april VERSCHIJNING BOEK
24 april lancering uitgebreide website http://www.t-manco.nl/ met de mogelijkheid om achtergrondinformatie te downloaden
24 april avond - lezing Perdu met Rokus Hofstede en Manet van Montfrans (zie elders op dit blog)
25 april 's ochtends bij Wim Brands in het programma op radio 6 tussen 10 en 11 uur
(c) Guido van de Wiel
Vanochtend een interview gegeven aan Marijke Arijs, voor De Standaard (bijlage Standaard der Letteren). Verschijningsdatum nog onbekend.
22 april radio-interviews vanuit VRT Brussel, te weten bij het programma Mezzo (Radio1) tussen 12 uur en 13 uur en bij het programma Ramblas (Klara) tussen 13 uur en 14 uur.
22 april (of 29 april) recensie verschijnt in het Vlaamse weekblad Knack van de hand van Herman Jacobs, die zijn recensie ook als lipogram zal schrijven (zonder e, dus)
24 april VERSCHIJNING BOEK
24 april lancering uitgebreide website http://www.t-manco.nl/ met de mogelijkheid om achtergrondinformatie te downloaden
24 april avond - lezing Perdu met Rokus Hofstede en Manet van Montfrans (zie elders op dit blog)
25 april 's ochtends bij Wim Brands in het programma op radio 6 tussen 10 en 11 uur
(c) Guido van de Wiel
zaterdag 4 april 2009
www.playingforchange.com
Mooi voorbeeld van sociale innovatie waar techniek, muzikaliteit en diverse culturen blenden.
http://vimeo.com/moogaloop.swf?clip_id=2539741
(c) Guido van de Wiel
http://vimeo.com/moogaloop.swf?clip_id=2539741
(c) Guido van de Wiel
donderdag 2 april 2009
Publicatie Hollands Maandblad
Ten behoeve van mijn vertaling van Perecs e-loze boek, 't Manco, is een artikel verschenen in Hollands Maandblad. Voor een doorkijkje naar de eerste pagina van het artikel, klik op onderstaande link.
http://www.hollandsmaandblad.nl/inhoud.swf
http://www.hollandsmaandblad.nl/inhoud.swf
(c) Guido van de Wiel
vrijdag 13 maart 2009
LEZING Aan de leegte ontrukt: over Georges Perec
Aankondiging - lezing over Perec en vertaling La Disparition
Wanneer? Vrijdag 24 april 2009
Waar? Literaire Stichting Perdu. Kloveniersburgwal 86, Amsterdam
Begintijd? 20.30 uur
Kost dat? 6 euro, met korting 5 euro
M.m.v. Manet van Montfrans, Rokus Hofstede, Guido van de Wiel
“Ik had een gevoel van leegte, een gevoel van…En vanuit die leegte, vanuit dat gevoel van onvermogen, probeer ik iets op te bouwen door gebruik te maken van contraintes, van ontzettend oude regels en structuren…” (Perec in een gesprek met Bernard Noël, 1977)
“Schrijven: pijnlijk nauwgezet proberen iets vast te houden, iets te laten voortbestaan: een paar scherpomlijnde brokstukken aan de groeiende leegte ontrukken, ergens een vore, een spoor, een afdruk of een paar tekens achterlaten.” (Perec in Ruimten rondom)
De Franse schrijver Georges Perec (1936-1982) is vooral bekend geworden als enthousiast beoefenaar van de contrainte (vormdwang), een manier van schrijven in zwang bij de Oulipo (Ouvroir de littérature potentielle), een in1960 opgerichte groep auteurs, waarvan hij een van de bekendste leden zou worden. De toepassing van strenge vormbeperkingen leidde tot ludieke huzarenstukken zoals de roman La Disparition, waarin Perec zich het gebruik van de letter e ontzegt.
Directe aanleiding voor deze avond bij Perdu is het wellicht nog grotere huzarenstuk dat organisatiepsycholoog Guido van de Wiel onlangs volbracht: hij vertaalde La Disparition (’t Manco) in het Nederlands, waarbij ook in de vertaling de e volledig ontbreekt. Deze “proeve van bekwaamheid” verschijnt eind april bij De Arbeiderspers.
Maar voor Perec is schrijven meer dan een vrijblijvend spel, zoals Manet van Montfrans, de Nederlandse kenner bij uitstek van Perecs werk, in het prachtige boekje Georges Perec, een gebruiksaanwijzing duidelijk maakt. Perecs spel met vormbeperkingen is ook een manier om zijn obsessie met het verdwijnen van mensen en dingen het hoofd te bieden.
Perdu vond drie deskundige liefhebbers bereid op deze avond aandacht te geven aan zowel de ludieke kanten als aan de sociologische en autobiografische aspecten van Perecs werk. Manet van Montfrans geeft een inleiding op het werk en verschaft inzicht in de beweegredenen voor het gebruik van de contrainte. Rokus Hofstede, wiens herziene vertaling van Ruimten rondom onlangs is uitgekomen bij De Arbeiderspers, zal spreken over deze tekst en zijn fascinatie voor de sociologische en essayistische teneur van Perecs schrijverschap. Na de pauze zal duivelskunstenaar Guido van de Wiel ons, beeldend en verhalend, verslag doen van tien jaar
spelen met beperkingen, teneinde, zoals hij het zelf formuleert, zijn stelling luister bij te zetten dat zelfopgelegde beperkingen tot creativiteit leiden.
Stichting Perdu - het theater, de poëzieboekhandel en de uitgeverij - is zeer centraal gelegen op Kloveniersburgwal 86, om de hoek bij de Nieuwe Doelenstraat, dus vlakbij Café De Jaren.
(c) Guido van de Wiel/ (c) stichting Perdu
Wanneer? Vrijdag 24 april 2009
Waar? Literaire Stichting Perdu. Kloveniersburgwal 86, Amsterdam
Begintijd? 20.30 uur
Kost dat? 6 euro, met korting 5 euro
M.m.v. Manet van Montfrans, Rokus Hofstede, Guido van de Wiel
“Ik had een gevoel van leegte, een gevoel van…En vanuit die leegte, vanuit dat gevoel van onvermogen, probeer ik iets op te bouwen door gebruik te maken van contraintes, van ontzettend oude regels en structuren…” (Perec in een gesprek met Bernard Noël, 1977)
“Schrijven: pijnlijk nauwgezet proberen iets vast te houden, iets te laten voortbestaan: een paar scherpomlijnde brokstukken aan de groeiende leegte ontrukken, ergens een vore, een spoor, een afdruk of een paar tekens achterlaten.” (Perec in Ruimten rondom)
De Franse schrijver Georges Perec (1936-1982) is vooral bekend geworden als enthousiast beoefenaar van de contrainte (vormdwang), een manier van schrijven in zwang bij de Oulipo (Ouvroir de littérature potentielle), een in1960 opgerichte groep auteurs, waarvan hij een van de bekendste leden zou worden. De toepassing van strenge vormbeperkingen leidde tot ludieke huzarenstukken zoals de roman La Disparition, waarin Perec zich het gebruik van de letter e ontzegt.
Directe aanleiding voor deze avond bij Perdu is het wellicht nog grotere huzarenstuk dat organisatiepsycholoog Guido van de Wiel onlangs volbracht: hij vertaalde La Disparition (’t Manco) in het Nederlands, waarbij ook in de vertaling de e volledig ontbreekt. Deze “proeve van bekwaamheid” verschijnt eind april bij De Arbeiderspers.
Maar voor Perec is schrijven meer dan een vrijblijvend spel, zoals Manet van Montfrans, de Nederlandse kenner bij uitstek van Perecs werk, in het prachtige boekje Georges Perec, een gebruiksaanwijzing duidelijk maakt. Perecs spel met vormbeperkingen is ook een manier om zijn obsessie met het verdwijnen van mensen en dingen het hoofd te bieden.
Perdu vond drie deskundige liefhebbers bereid op deze avond aandacht te geven aan zowel de ludieke kanten als aan de sociologische en autobiografische aspecten van Perecs werk. Manet van Montfrans geeft een inleiding op het werk en verschaft inzicht in de beweegredenen voor het gebruik van de contrainte. Rokus Hofstede, wiens herziene vertaling van Ruimten rondom onlangs is uitgekomen bij De Arbeiderspers, zal spreken over deze tekst en zijn fascinatie voor de sociologische en essayistische teneur van Perecs schrijverschap. Na de pauze zal duivelskunstenaar Guido van de Wiel ons, beeldend en verhalend, verslag doen van tien jaar
spelen met beperkingen, teneinde, zoals hij het zelf formuleert, zijn stelling luister bij te zetten dat zelfopgelegde beperkingen tot creativiteit leiden.
Stichting Perdu - het theater, de poëzieboekhandel en de uitgeverij - is zeer centraal gelegen op Kloveniersburgwal 86, om de hoek bij de Nieuwe Doelenstraat, dus vlakbij Café De Jaren.
(c) Guido van de Wiel/ (c) stichting Perdu
maandag 16 februari 2009
Interview over vertaling
Interview met ondergetekende op Infonu.nl over vertaling 't Manco.
Zie:
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/31602-t-manco-350-paginas-zonder-e.html
(c) Guido van de Wiel
Zie:
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/31602-t-manco-350-paginas-zonder-e.html
(c) Guido van de Wiel
vrijdag 13 februari 2009
Voorkant vertaling definief
De voorkant voor de Nederlandse vertaling van La disparition van Georges Perec is definitief! De voorkant is in samenspraak met ondergetekende door grafisch topontwerper Steven van der Gaauw tot stand gekomen.
Het gemis van de E is voelbaar. Speels en gruwelijk tegelijkertijd. De oppervlakkige lezer en kijker ziet een frisse voorkant die op grafische voet is vormgegeven. Op zoek naar de diepere lagen valt de bloeddoordrenkte E en het ter hemel trekken van de E plotseling op. De kleur rood is voor de ongescheiden taal gereserveerd. De zwarte contouren blijven voor het lipogram behouden. De herhaling, het evenwicht in het tekstbeeld, de spiegeling en de hermetische sluiting van de tekst kan als een puzzel gezien worden. Een metafoor die Perec zelf graag gebruikte. In de voorkant zie ik tussen mijn wimperhaartjes door zich een grote hoofdletter E manifesteren. Dit kan ook te maken hebben met een inmiddels gegroeide preoccupatie met de meest gebruikte letter uit het alfabet. Er zijn vast ook andere letters in te herkennen.
Het gemis van de E is voelbaar. Speels en gruwelijk tegelijkertijd. De oppervlakkige lezer en kijker ziet een frisse voorkant die op grafische voet is vormgegeven. Op zoek naar de diepere lagen valt de bloeddoordrenkte E en het ter hemel trekken van de E plotseling op. De kleur rood is voor de ongescheiden taal gereserveerd. De zwarte contouren blijven voor het lipogram behouden. De herhaling, het evenwicht in het tekstbeeld, de spiegeling en de hermetische sluiting van de tekst kan als een puzzel gezien worden. Een metafoor die Perec zelf graag gebruikte. In de voorkant zie ik tussen mijn wimperhaartjes door zich een grote hoofdletter E manifesteren. Dit kan ook te maken hebben met een inmiddels gegroeide preoccupatie met de meest gebruikte letter uit het alfabet. Er zijn vast ook andere letters in te herkennen.
(c) Guido van de Wiel
Perec-vertaling in voorjaarsbrochure van De Arbeiderspers
Na veertig jaar eindelijk de vertaling van La Disparition
De tekst ter promotie van de roman 't Manco, de vertaling van La Disparition van Georges Perec, zoals die in de voorjaarsbrochure 2009 van De Arbeiderspers is opgenomen, is hieronder online te lezen. Klik op een van de onderstaande twee plaatjes voor een automatische doorlink naar een leesbare jpg.
In de lay out van deze uitgeversbrochure is rekening gehouden met de inktsoorten, net als in het boek: overal waar rode inkt gebruikt wordt, is vrij van vormbeperkingen. Alles wat in zwarte inkt gedrukt is, maakt deel uit van de contrainte, de zelfverkozen vormbeperking, die er in het geval van La Disparition (in vertaling 't Manco) uit bestaat dat in de gehele tekst de e vermeden wordt.
Ondergetekende is de vertaler van dit e-loze boek van 312 pagina's dik en zo'n 80.000 woorden lang.
(c) Guido van de Wiel
De tekst ter promotie van de roman 't Manco, de vertaling van La Disparition van Georges Perec, zoals die in de voorjaarsbrochure 2009 van De Arbeiderspers is opgenomen, is hieronder online te lezen. Klik op een van de onderstaande twee plaatjes voor een automatische doorlink naar een leesbare jpg.
In de lay out van deze uitgeversbrochure is rekening gehouden met de inktsoorten, net als in het boek: overal waar rode inkt gebruikt wordt, is vrij van vormbeperkingen. Alles wat in zwarte inkt gedrukt is, maakt deel uit van de contrainte, de zelfverkozen vormbeperking, die er in het geval van La Disparition (in vertaling 't Manco) uit bestaat dat in de gehele tekst de e vermeden wordt.
Ondergetekende is de vertaler van dit e-loze boek van 312 pagina's dik en zo'n 80.000 woorden lang.
(c) Guido van de Wiel
maandag 12 januari 2009
Apple introduceert laptop zonder toetsenbord?
Op dit nieuwsitem van Onions News Network is te zien hoe Apple zogenaamd een laptop zonder toetsenbord introduceert. Onder het motto 'One Button, Endless Possibilities' introduceert Apple (zogenaamd) de MacBook Wheel. Een laptop waarbij het traditionele toetsenbord vervangen is door een groot wiel midden op de plaats waar zich eerder de QWERTY-toetsen bevonden.
Gebruikers schijnen eenvoudig tekst te kunnen genereren en kunnen grote databestanden met een lichte draai aan het Wheel of Fortune eenvoudig doorlopen, aldus Apple. Apple noemt in het filmpje de "MacBook Wheel" nu al het meest intuitieve product dat ooit is ontworpen.
Werkelijke innovaties roepen iets op als "dat kan toch niet": bij eerste lezing van dit Amerikaanse "Breaking News" bekropen mij gedachten als "typen is toch sneller" en "dat lijkt me maar omslachtig". Toch zegt Apple in het filmpje dat juist gebruiksgemak voorop staat en dat typen voortaan tot het verleden zal behoren. In het filmpje, ja, want het hele bericht blijkt een hoax! Toch is daarmee nog niet alles gezegd over de MacBook Wheel.
Natuurlijk blijft het (sceptisch, ja natuurlijk sceptisch) koffiedik kijken of een dergelijke laptop ooit echt zal ontstaan en of het ding dan een gadget zal blijken of een ware revolutie in communicatie zal ontketenen. Toch is de MacBook Wheel - naast een briljant voorbeeld van viral marketing - een prachtig voorbeeld van ontwerpkracht.
Om ontwerpkracht aan te boren is de innovator erop uit om delen van een product of dienst die eerder als onmisbaar werden gezien, uit te bannen. in dit geval: door het toetsenbord niet meer als onmisbaar element van een computer te zien, komen er andere ontwerpmogelijkheden in beeld.
Op eenzelfde manier kan het beeldscherm uitgebannen worden en plaatsmaken voor een projectie, een hologram of andere 3D-vormgeving. Een voorbeeld hiervan is in de laatste film van James Bond zichtbaar gemaakt als Bond gebriefd wordt voor zijn missie. Driedimensionale beelden worden uit een grote tafel getoverd als een toverlantaarn uit de 22e eeuw. Ook daar bevindt zich geen toetsenbord meer, maar wordt er aan virtuele haakjes gedraaid en geschoven met de handpalm om door hele documentstromen te scrollen.
Vanuit ontwerpkracht kunnen we ook computergeheugen wegdenken uit het laptopsysteem: zodra we dat doen komen gedachten aan wireless servers ineens op: de computer hoeft dan niet langer een harddisk in zich te dragen, maar gegevens kunnen veilig in een server vanuit huis, kantoor of vanuit datastations geraadpleegd worden. Dat scheelt weer 400 gram gewicht, wat weer accuvermogen scheelt. Volgende vraag: zijn er eigenlijk wel accu's nodig? Wat als we die wegdenken uit de laptop?
Een andere techniek om ontwerpkracht aan te boren is om vanuit een kind te kijken. Als je denkt aan een kind dat met frisse ogen naar een toetsenbord/ laptop/ computer kijkt, maakt dat de omslachtigheid van het medium bloot wordt gelegd.
Een toetsenbord blijkt dan inderdaad ook maar een reeds eeuwenoud overblijfsel te zijn uit een tijd dat gedachte en papier nog via inktlinten een interface nodig hadden. Plots wordt de gedachte over een toetsenbord anders: ineens wordt een toetsenbord inderdaad een log, omslachtig, onnodig complex systeem met - in mijn geval - 94 dicht op elkaar geplakte toetsen en hulptoetsen in maar liefst zeven rijen gestapeld. Wie gewend is te typen ziet de complexiteit niet meer. Wie nog niet kan typen, heeft zijn handen vrij.
Als eigenaar van Wheel Productions staat het mij natuurlijk aan als er in de toekomst teksten werkelijk ge-Wheeld kunnen worden! Draaien maar, aan dat Wheel of Fortune. Prachtig hoe een product dat niet eens werkelijk bestaat toch kan inspireren!
En dankzij de Apple-hoax van Onion News Network weet ik ineens ook mijn oude typemachine te karakteriseren, in een tijd waarin de prullenbak typisch vol lag met pagina's, halverwege getikt tot zich een typefout voordeed, waarna het A4 - rats - in een prop veranderde: "One perfect paper, endless possibilities for mistakes".
(c) Guido van de Wiel
Gebruikers schijnen eenvoudig tekst te kunnen genereren en kunnen grote databestanden met een lichte draai aan het Wheel of Fortune eenvoudig doorlopen, aldus Apple. Apple noemt in het filmpje de "MacBook Wheel" nu al het meest intuitieve product dat ooit is ontworpen.
Werkelijke innovaties roepen iets op als "dat kan toch niet": bij eerste lezing van dit Amerikaanse "Breaking News" bekropen mij gedachten als "typen is toch sneller" en "dat lijkt me maar omslachtig". Toch zegt Apple in het filmpje dat juist gebruiksgemak voorop staat en dat typen voortaan tot het verleden zal behoren. In het filmpje, ja, want het hele bericht blijkt een hoax! Toch is daarmee nog niet alles gezegd over de MacBook Wheel.
Natuurlijk blijft het (sceptisch, ja natuurlijk sceptisch) koffiedik kijken of een dergelijke laptop ooit echt zal ontstaan en of het ding dan een gadget zal blijken of een ware revolutie in communicatie zal ontketenen. Toch is de MacBook Wheel - naast een briljant voorbeeld van viral marketing - een prachtig voorbeeld van ontwerpkracht.
Om ontwerpkracht aan te boren is de innovator erop uit om delen van een product of dienst die eerder als onmisbaar werden gezien, uit te bannen. in dit geval: door het toetsenbord niet meer als onmisbaar element van een computer te zien, komen er andere ontwerpmogelijkheden in beeld.
Op eenzelfde manier kan het beeldscherm uitgebannen worden en plaatsmaken voor een projectie, een hologram of andere 3D-vormgeving. Een voorbeeld hiervan is in de laatste film van James Bond zichtbaar gemaakt als Bond gebriefd wordt voor zijn missie. Driedimensionale beelden worden uit een grote tafel getoverd als een toverlantaarn uit de 22e eeuw. Ook daar bevindt zich geen toetsenbord meer, maar wordt er aan virtuele haakjes gedraaid en geschoven met de handpalm om door hele documentstromen te scrollen.
Vanuit ontwerpkracht kunnen we ook computergeheugen wegdenken uit het laptopsysteem: zodra we dat doen komen gedachten aan wireless servers ineens op: de computer hoeft dan niet langer een harddisk in zich te dragen, maar gegevens kunnen veilig in een server vanuit huis, kantoor of vanuit datastations geraadpleegd worden. Dat scheelt weer 400 gram gewicht, wat weer accuvermogen scheelt. Volgende vraag: zijn er eigenlijk wel accu's nodig? Wat als we die wegdenken uit de laptop?
Een andere techniek om ontwerpkracht aan te boren is om vanuit een kind te kijken. Als je denkt aan een kind dat met frisse ogen naar een toetsenbord/ laptop/ computer kijkt, maakt dat de omslachtigheid van het medium bloot wordt gelegd.
Een toetsenbord blijkt dan inderdaad ook maar een reeds eeuwenoud overblijfsel te zijn uit een tijd dat gedachte en papier nog via inktlinten een interface nodig hadden. Plots wordt de gedachte over een toetsenbord anders: ineens wordt een toetsenbord inderdaad een log, omslachtig, onnodig complex systeem met - in mijn geval - 94 dicht op elkaar geplakte toetsen en hulptoetsen in maar liefst zeven rijen gestapeld. Wie gewend is te typen ziet de complexiteit niet meer. Wie nog niet kan typen, heeft zijn handen vrij.
Als eigenaar van Wheel Productions staat het mij natuurlijk aan als er in de toekomst teksten werkelijk ge-Wheeld kunnen worden! Draaien maar, aan dat Wheel of Fortune. Prachtig hoe een product dat niet eens werkelijk bestaat toch kan inspireren!
En dankzij de Apple-hoax van Onion News Network weet ik ineens ook mijn oude typemachine te karakteriseren, in een tijd waarin de prullenbak typisch vol lag met pagina's, halverwege getikt tot zich een typefout voordeed, waarna het A4 - rats - in een prop veranderde: "One perfect paper, endless possibilities for mistakes".
(c) Guido van de Wiel
woensdag 7 januari 2009
DE “DISEASE TO PLEASE”
DE “DISEASE TO PLEASE” -
grenzen aan dienstbaarheid
Wie het woord dienstbaarheid hoort, koppelt dit al snel aan dienstbaarheid aan anderen. Vraag een willekeurige, maar overmatig dienstbare manager naar het waarom van zijn hulpvaardigheid, dan hoort de coach regelmatig geluiden als: ‘Ja, ik vind het nu eenmaal prettig om dienstbaar te zijn aan anderen’. De disease to please vermomt zich met aureolen.
Dienstbaarheid kan voor managers staan voor: altijd telefonisch bereikbaar zijn, (direct) doen wat de ander vraagt, mails meteen beantwoorden, overmatig vaak aan het jasje getrokken worden en kenmerkt zich door een veelgehoorde interruptie “sorry hoor” waarna een mobieltje tegen het oor wordt geplakt, lange lijsten onafgewerkte actiepunten of een woud aan gele memootjes op het bureau, een computer die om vijf uur ’s middags nog op het aanmeldscherm staat en overdagen (aangezien de overuren niet meer te tellen zijn).
In de dienstverlenende sector (denk aan obers, serveersters, verplegers,taxichauffeurs, etc) is dienstbaarheid in de functie gebakken: de patient/ klant/ gast/ bezoeker dient direct en adequaat geholpen te worden. In een leidinggevende positie is het echter de vraag op welke zaken een leidinggevende wel direct in beweging komt en op welke zaken niet. Het kan niet zo zijn dat een leidinggevende bij het eerste het beste telefoontje alles wat hij aan het doen is uit zijn handen laat vallen. Het kan wel, maar dan is hij in ieder geval niet dienstbaar aan zichzelf, niet dienstbaar aan de taak waar hij op dat moment – veelal samen met een ander mee bezig is – en uiteindelijk ook niet aan de organisatie.
Het beeld dat een mens – en desnoods ook leidinggevenden en managers – hun dienstbare houding ook op zichzelf kunnen betrekken kan als eye opener functioneren. Wie dienstbaar is aan anderen, is hoogstwaarschijnlijk niet dienstbaar aan zichzelf. Het is lastig voor een mens – zo niet schier onmogelijk – om tegelijkertijd dienstbaar naar anderen te zijn en tegelijkertijd ook dienstbaar naar zichzelf. Bijdragen aan het geluk van anderen kijken en vol compassie en tevredenheid naar het ontstane geluk van anderen kijken is misschien een uitzondering en staat voor het ware servant leadership.
De metafoor die bij dienstbaar zijn naar anderen versus dienstbaar zijn aan jezelf hoort is de weegschaal. Het gaat immers om een balans tussen deze twee. Er is een energetische onbalans zodra de indruk ontstaat dat managers zichzelf gaan weggeven (in dienst van het team, et cetera)
Als we wat dieper inzoomen op de drijfveren en belangen van veel dienstbare managers, dan blijkt dat de weegschaal wel degelijk in evenwicht is: zij kunnen immers jarenlang dienstbaar zijn, zonder zich uitgehold te voelen, burn out te geraken of anderszins in de knoop te komen. Een verklaring is dat op de weegschaal aan de ene kant de dienstbaarheid te vinden is, maar dat die in evenwicht gehouden wordt met oude pijn, zoals conflictvermijding, het willen pleasen van anderen, de pay off van veel love addicts. De dienstbaarheid is dan de pendant van de wens om aardig gevonden te willen worden.
Zijn dit soort illusies eenmaal doorgeprikt en wordt er onder leiding van de coach gewerkt aan de disfunctionele patronen van de disease to please (Braiker, 2001), aan de pseudo-drijfveer om conflicten maar ten koste van heel veel andere zaken en belangen te vermijden, dan kan de weegschaal opnieuw geijkt worden. De behoefte van dienstbaar zijn aan anderen ten koste van dienstbaar zijn aan zichzelf kan opnieuw in balans komen. Het externe conflict werd mogelijk jarenlang vermeden, maar uit het vermijden van het externe conflict ontstond wel een interne conflict: heeft de gecoachte wel oog voor zijn eigen behoeften of heeft hij jarenlang zichzelf buiten spel gezet. Als de leidinggevende zo goed zorgt voor zijn medewerkers, wie zorgt er dan eigenlijk voor de leidinggevende?
Tips om de Disease to Please te doorbreken:
* De Regel van Reciprociteit
Elke keer dat de manager iets geeft aan anderen, kan hij bedenken dat hij ook zichzelf iets moet geven aan dienstbaarheid aan zichzelf. Wie 80 uur per week werkt, werkt twee keer zo hard als normaal en mag zichzelf dan ook twee keer zoveel vakantie geven. Toch?
Het beeld van een weegschaal kan daarbij helpen: wat legt de manager aan offers op het zilveren schaaltje en wat legt de medewerker of de klant er eigenlijk op?
Gevaar van deze benadering is dat er een platte transactionele relatie ontstaat die zich in een te rigide vorm laat kenmerken door het gezegde: voor wat, hoort wat. Het is niet zozeer het idee dat de herschikking van aandacht en energie over het hoofd van klant of medewerker wordt gespeeld, maar veel meer als oefening voor de manager zelf in hoeverre de weegschaal niet structureel doorslaat in het nadeel van hemzelf. Het is een manier om de onbalans zichtbaar te maken. De Regel van Reciprociteit en de metafoor van de weegschaal laat zien hoe zwaar oude patronen kunnen wegen, Letterlijk. Zodra de “disease to please” van de weegschaal wordt gehaald valt pas op dat de weegschaal structureel in onbalans is.
* De Bevrijding door Begrenzing
De dienstbare manager die wil oefenen met meer dienstbaarheid naar zichzelf toe kan gaan werken met beter leren begrenzen. Er zijn grofweg twee varianten:
1) Altijd beschikbaar zijn op bepaalde tijdblokken na. Dit is de lichtste variant. In principe begrenst hij zijn agenda en zijn tijd niet, op een aantal tijdblokken na. Een apotheek is hier een voorbeeld van. Een continue inloop is mogelijk op bepaalde tijden na, waarin iemand wordt doorverwezen naar de nachtapotheek.
Gedelegeerde verantwoordelijkheden gedurende de begrensde tijdblokken is noodzakelijk. In deze tijdblokken komt de manager aan zichzelf toe en kan hij dienstbaar zijn naar zichzelf.
Rigoreuzer is de volgende insteek
2) Nooit beschikbaar op bepaalde tijdblokken na. Dus de manager begrenst alle tijd op enkele tijdblokken na, waarin de medewerkers weten dat ze langs kunnen./ mogen komen met vragen. Het spreekuur van de dokter is hier een voorbeeld van. Zo geeft de manager ruim baan aan zijn behoefte om dienstbaar te zijn aan zichzelf.
Deze verandering van timemanagement vereist wel een grote mate van discipline in het begin, aangezien de manager vooraf moet gaan bedenken welke tijd hij wil begrenzen, om dienstbaar te kunnen zijn aan zichzelf. Dit vooraf plannen is een nieuwe vaardigheid die de nodige discipline vereist. Niet in de laatste plaats omdat de bedreiging van een conflict, van niet aardig gevonden te zullen worden in het hoofd van de veranderende manager uitvergroot wordt door deze stap te ondernemen. Er is het nodige kritische vermogen nodig om te bepalen wat de echte uitzondering op de regel van onbereikbaarheid is en er moeten (eindelijk eens) prioriteiten worden gesteld. Wat vind ik als leidinggevende nu echt belangrijk en wat niet. Begrenzing blijkt dan ineens een vorm van prioritering, van strategie, van zingeving en van richtinggeving. Ineens wordt de leidinggevende niet langer geleefd, maar blijkt hij zelf verantwoordelijk voor zijn leven. Dit brengt een grote, nieuw ervaren verantwoordelijkheid met zich mee die zorgvuldig begeleid dient te worden.
Door de Regel van Reciprociteit te volgen en De Bevrijding door Begrenzing in te voeren werkt de manager meteen aan zijn “onderwaterscherm” vol oude verdedigingsmechanismen: hij beproeft hoe het is om een conflict (potentieel) aan te gaan, hoe het is om op te komen voor zichzelf, hoe het is om in verbinding met zijn eigen behoeften deze te beschermen in plaats van er voor te kiezen om aardig gevonden te willen worden. Het leren begrenzen kan als bevrijding worden ervaren. De manager die niet bezig is met aardig gevonden te willen worden, maar voor zijn eigen zaken (en daarmee die van het grotere bedrijfsbelang) gaat staan, is bezig om respect te verdienen.
Wie wil jij zijn? Een aardige manager of een manager die authentiek respect weet te verwerven?
Guido van de Wiel
Bron:
Harriet B. Braiker: The Disease to Please. Curing the People-Pleasing Syndrome. McGraw-Hill.
(c) Guido van de Wiel
grenzen aan dienstbaarheid
Wie het woord dienstbaarheid hoort, koppelt dit al snel aan dienstbaarheid aan anderen. Vraag een willekeurige, maar overmatig dienstbare manager naar het waarom van zijn hulpvaardigheid, dan hoort de coach regelmatig geluiden als: ‘Ja, ik vind het nu eenmaal prettig om dienstbaar te zijn aan anderen’. De disease to please vermomt zich met aureolen.
Dienstbaarheid kan voor managers staan voor: altijd telefonisch bereikbaar zijn, (direct) doen wat de ander vraagt, mails meteen beantwoorden, overmatig vaak aan het jasje getrokken worden en kenmerkt zich door een veelgehoorde interruptie “sorry hoor” waarna een mobieltje tegen het oor wordt geplakt, lange lijsten onafgewerkte actiepunten of een woud aan gele memootjes op het bureau, een computer die om vijf uur ’s middags nog op het aanmeldscherm staat en overdagen (aangezien de overuren niet meer te tellen zijn).
In de dienstverlenende sector (denk aan obers, serveersters, verplegers,taxichauffeurs, etc) is dienstbaarheid in de functie gebakken: de patient/ klant/ gast/ bezoeker dient direct en adequaat geholpen te worden. In een leidinggevende positie is het echter de vraag op welke zaken een leidinggevende wel direct in beweging komt en op welke zaken niet. Het kan niet zo zijn dat een leidinggevende bij het eerste het beste telefoontje alles wat hij aan het doen is uit zijn handen laat vallen. Het kan wel, maar dan is hij in ieder geval niet dienstbaar aan zichzelf, niet dienstbaar aan de taak waar hij op dat moment – veelal samen met een ander mee bezig is – en uiteindelijk ook niet aan de organisatie.
Het beeld dat een mens – en desnoods ook leidinggevenden en managers – hun dienstbare houding ook op zichzelf kunnen betrekken kan als eye opener functioneren. Wie dienstbaar is aan anderen, is hoogstwaarschijnlijk niet dienstbaar aan zichzelf. Het is lastig voor een mens – zo niet schier onmogelijk – om tegelijkertijd dienstbaar naar anderen te zijn en tegelijkertijd ook dienstbaar naar zichzelf. Bijdragen aan het geluk van anderen kijken en vol compassie en tevredenheid naar het ontstane geluk van anderen kijken is misschien een uitzondering en staat voor het ware servant leadership.
De metafoor die bij dienstbaar zijn naar anderen versus dienstbaar zijn aan jezelf hoort is de weegschaal. Het gaat immers om een balans tussen deze twee. Er is een energetische onbalans zodra de indruk ontstaat dat managers zichzelf gaan weggeven (in dienst van het team, et cetera)
Als we wat dieper inzoomen op de drijfveren en belangen van veel dienstbare managers, dan blijkt dat de weegschaal wel degelijk in evenwicht is: zij kunnen immers jarenlang dienstbaar zijn, zonder zich uitgehold te voelen, burn out te geraken of anderszins in de knoop te komen. Een verklaring is dat op de weegschaal aan de ene kant de dienstbaarheid te vinden is, maar dat die in evenwicht gehouden wordt met oude pijn, zoals conflictvermijding, het willen pleasen van anderen, de pay off van veel love addicts. De dienstbaarheid is dan de pendant van de wens om aardig gevonden te willen worden.
Zijn dit soort illusies eenmaal doorgeprikt en wordt er onder leiding van de coach gewerkt aan de disfunctionele patronen van de disease to please (Braiker, 2001), aan de pseudo-drijfveer om conflicten maar ten koste van heel veel andere zaken en belangen te vermijden, dan kan de weegschaal opnieuw geijkt worden. De behoefte van dienstbaar zijn aan anderen ten koste van dienstbaar zijn aan zichzelf kan opnieuw in balans komen. Het externe conflict werd mogelijk jarenlang vermeden, maar uit het vermijden van het externe conflict ontstond wel een interne conflict: heeft de gecoachte wel oog voor zijn eigen behoeften of heeft hij jarenlang zichzelf buiten spel gezet. Als de leidinggevende zo goed zorgt voor zijn medewerkers, wie zorgt er dan eigenlijk voor de leidinggevende?
Tips om de Disease to Please te doorbreken:
* De Regel van Reciprociteit
Elke keer dat de manager iets geeft aan anderen, kan hij bedenken dat hij ook zichzelf iets moet geven aan dienstbaarheid aan zichzelf. Wie 80 uur per week werkt, werkt twee keer zo hard als normaal en mag zichzelf dan ook twee keer zoveel vakantie geven. Toch?
Het beeld van een weegschaal kan daarbij helpen: wat legt de manager aan offers op het zilveren schaaltje en wat legt de medewerker of de klant er eigenlijk op?
Gevaar van deze benadering is dat er een platte transactionele relatie ontstaat die zich in een te rigide vorm laat kenmerken door het gezegde: voor wat, hoort wat. Het is niet zozeer het idee dat de herschikking van aandacht en energie over het hoofd van klant of medewerker wordt gespeeld, maar veel meer als oefening voor de manager zelf in hoeverre de weegschaal niet structureel doorslaat in het nadeel van hemzelf. Het is een manier om de onbalans zichtbaar te maken. De Regel van Reciprociteit en de metafoor van de weegschaal laat zien hoe zwaar oude patronen kunnen wegen, Letterlijk. Zodra de “disease to please” van de weegschaal wordt gehaald valt pas op dat de weegschaal structureel in onbalans is.
* De Bevrijding door Begrenzing
De dienstbare manager die wil oefenen met meer dienstbaarheid naar zichzelf toe kan gaan werken met beter leren begrenzen. Er zijn grofweg twee varianten:
1) Altijd beschikbaar zijn op bepaalde tijdblokken na. Dit is de lichtste variant. In principe begrenst hij zijn agenda en zijn tijd niet, op een aantal tijdblokken na. Een apotheek is hier een voorbeeld van. Een continue inloop is mogelijk op bepaalde tijden na, waarin iemand wordt doorverwezen naar de nachtapotheek.
Gedelegeerde verantwoordelijkheden gedurende de begrensde tijdblokken is noodzakelijk. In deze tijdblokken komt de manager aan zichzelf toe en kan hij dienstbaar zijn naar zichzelf.
Rigoreuzer is de volgende insteek
2) Nooit beschikbaar op bepaalde tijdblokken na. Dus de manager begrenst alle tijd op enkele tijdblokken na, waarin de medewerkers weten dat ze langs kunnen./ mogen komen met vragen. Het spreekuur van de dokter is hier een voorbeeld van. Zo geeft de manager ruim baan aan zijn behoefte om dienstbaar te zijn aan zichzelf.
Deze verandering van timemanagement vereist wel een grote mate van discipline in het begin, aangezien de manager vooraf moet gaan bedenken welke tijd hij wil begrenzen, om dienstbaar te kunnen zijn aan zichzelf. Dit vooraf plannen is een nieuwe vaardigheid die de nodige discipline vereist. Niet in de laatste plaats omdat de bedreiging van een conflict, van niet aardig gevonden te zullen worden in het hoofd van de veranderende manager uitvergroot wordt door deze stap te ondernemen. Er is het nodige kritische vermogen nodig om te bepalen wat de echte uitzondering op de regel van onbereikbaarheid is en er moeten (eindelijk eens) prioriteiten worden gesteld. Wat vind ik als leidinggevende nu echt belangrijk en wat niet. Begrenzing blijkt dan ineens een vorm van prioritering, van strategie, van zingeving en van richtinggeving. Ineens wordt de leidinggevende niet langer geleefd, maar blijkt hij zelf verantwoordelijk voor zijn leven. Dit brengt een grote, nieuw ervaren verantwoordelijkheid met zich mee die zorgvuldig begeleid dient te worden.
Door de Regel van Reciprociteit te volgen en De Bevrijding door Begrenzing in te voeren werkt de manager meteen aan zijn “onderwaterscherm” vol oude verdedigingsmechanismen: hij beproeft hoe het is om een conflict (potentieel) aan te gaan, hoe het is om op te komen voor zichzelf, hoe het is om in verbinding met zijn eigen behoeften deze te beschermen in plaats van er voor te kiezen om aardig gevonden te willen worden. Het leren begrenzen kan als bevrijding worden ervaren. De manager die niet bezig is met aardig gevonden te willen worden, maar voor zijn eigen zaken (en daarmee die van het grotere bedrijfsbelang) gaat staan, is bezig om respect te verdienen.
Wie wil jij zijn? Een aardige manager of een manager die authentiek respect weet te verwerven?
Guido van de Wiel
Bron:
Harriet B. Braiker: The Disease to Please. Curing the People-Pleasing Syndrome. McGraw-Hill.
(c) Guido van de Wiel
Abonneren op:
Posts (Atom)